یک دانشگاه آمریکایی که قدمت آن از قدمت «ایالات متحده آمریکا» بیشتر است. احتمالا اولین چیزی که در تاریخچه دانشگاه هاروارد توجه را به خود جلب می‌کند سال تأسیس آن است؛ هاروارد ۳۸۰ سال قبل، در سال ۱۶۳۶ تأسیس شده است در حالی که کشور آمریکا در سال ۱۷۷۶ استقلال پیدا کرده است. هاروارد حالا یک نام بسیار آشنا و معتبر در میان دانشگاههای جهان است.

تاریخچه کوتاه

هاروارد را هیئت قانون‌گذاران «مهاجرنشین خلیج ماساچوست» تأسیس کردند. ابتدا هم نام آن «دانشکدهٔ نو» یا «دانشکده در شهرک نو» و پس از آن «کمبریج» بود اما در سال ۱۶۳۹ یکی از اساتید دانشگاه؛ کشیشی به نام جان هاروارد، در زمان مرگ، ۴۰۰ جلد کتاب همراه مبلغ ۷۷۹ پوند وقف دانشگاه کرد و به پاس این کار نام او را بر دانشگاه گذاشتند. دانشگاه هاروارد در واقع، از سال ۱۶۴۰ و بعنوان کالج کار خود را آغاز کرد و ۲ سال بعد اولین دانش‌آموختگان آن جشن فارغ‌التحصیلی گرفتند. در سال ۱۷۸۰ هاروارد از کالج به دانشگاه تبدیل شد.

جغرافیا

از شهر دانشگاهی کمبریج در نزدیکی لندن، حدود ۵۰۰۰ کیلومتر که به سمت غرب برویم، به کمبریجی دیگر می‌رسیم که از قضا آن هم یک شهر دانشگاهی است. دو دانشگاه معتبر و پرآوازه MIT و هاروارد در شهر کمبریج ایالت ماساچوست آمریکا و در شرق این کشور واقع شده‌اند. البته قسمت‌هایی از دانشگاه هاروارد مانند دانشکده پزشکی و دانشکده بازرگانی، در شهر بوستون (در نزدیکی کمبریج) قرار دارند.

حالا فقط استعداد؛

دانشگاه هاروارد در دهه‌های آغازین فعالیت خود بیشتر محلی برای آموزش علوم و معارف دینی بود و فارغ‌التحصیلان آن اغلب بعنوان کشیش در کلیساها فعالیت می‌کردند اما از قرن هجدهم رفته رفته چهره یک دانشگاه عمومی بخود گرفت. تا میانه‌های قرن بیستم فقط افراد ثروتمند و با گرایش‌های مذهبی خاص امکان ورود به هاروارد را داشتند اما جیمز برایان کنانت، رئیس دانشگاه در سال‌های ۱۹۵۳-۱۹۳۳ با ایده‌هایی که درباره حق تحصیل عمومی و شناسایی و جذب جوانان مستعد داشت توانست این شرایط را تغییر دهد. در سال ۱۹۴۵ افراد طبقه متوسط امکان تحصیل در هاروارد را پیدا کردند و محدودیت‌های مذهبی هم در گزینش دانشجویان کمتر شد. در سال ۱۹۷۷ هم محدودیت دختران و زنان که تا آن تاریخ فقط می‌توانستند در کالج ردکلیف تحصیل کنند برداشته شد.

شاید بتوان گفت هاروارد مثل خود آمریکا، تبعیض‌ها و محدودیت‌ها را کاهش داد و کار به جایی رسید که یک سیاهپوست هم بتواند در این دانشگاه تحصیل کند و بعدها به مقام ریاست جمهوری آمریکا برسد.

مشاهیر

علاوه بر باراک اوباما و همسرش میشل اوباما؛ مارک زوکربرگ (از مؤسسین فیسبوک)، بیل گیتس (از مؤسسین مایکروسافت)، مت دمون و ناتالی پورتمن (بازیگر سینما) و فرانکلین دی روزولت (رئیس جمهور آمریکا در دهه ۳۰ و ۴۰ میلادی) هم دیگر چهره‌های سرشناسی هستند که زمانی در هاروارد تحصیل کرده‌اند.

دانشکده‌ها

دانشگاه هاروارد از ۱۲ دانشکده و مؤسسه مطالعات پیشرفته ردکلیف تشکیل شده است که در سرتاسر کلانشهر بوستون پراکنده هستند.

دانشجویان

در مجموع ۲۲ هزار دانشجو در این دانشگاه تحصیل می‌کنند که بیش از ۲۰ درصد آنها بین‌المللی هستند. ۷ هزار نفر از این دانشجویان در مقطع کارشناسی و حدود ۱۵ هزار نفر در مقاطع بالاتر مشغول تحصیل هستند.

پرسنل آموزشی

بیش از ۴ هزار نفر، پرسنل آموزشی هاروارد را تشکیل می‌دهند که ۵۲ درصد آنها بین‌المللی هستند.

شهریه

دانشجویان هاروارد در مقطع کارشناسی، بین ۴۲ تا ۴۴ هزار دلار و در مقاطع بالاتر، بین ۳۸ تا ۴۰ هزار دلار پرداخت می‌کنند که البته بسته به شرایط مالی، ممکن است رقمی پایین‌تر پرداخت کنند. میزان شهریه هم برای دانشجویان داخلی و بین‌المللی برابر است.

رنکینگ

مؤسسه QS در رنکینگ سال ۲۰۱۶، دانشگاه هاروارد را سومین دانشگاه برتر دنیا معرفی کرده است. این مؤسسه، هاروارد را برای تحصیل در شاخه‌های «پزشکی» «علوم انسانی و هنر» و «مدیریت و علوم اجتماعی» یکی از دو دانشگاه برتر دنیا و در شاخه «فنی مهندسی» دهمین دانشگاه دنیا ارزیابی کرده است.